ایمان فخار در مسیر خلق ایده های نو و تکمیل پروژه های متن باز

در تلاش برای بهبود اوضاع وب در فضای شلوغ و فشرده اینترنت بود که او را دیدیم. خوشبرخورد و پرتلاش و فعال در چندین عرصه عمرانی و تحقیقاتی و یکی از معدود توسعه دهنگان وب. موفق به تماس و گرفتن وقتی جهت نشستن به گفتگو با ایشان شدیم تا گفتگویی دوستانه داشته باشیم و در خلال این گفتگو، از فرصت خود استفاده کرده و گریزی به نقطه نظرات و تاریخچه زندگی و فعالیت های او بزنیم. نام او ایمان فخار است، فعال در عرصه آموزش و گسترش مدیریت محتوای دیجیتال در فضای مجازی ایران

آقای فخار ضمن تشکر از شما بابت شرکت در این گفتگو، سوالی جذاب و کنجکاوانه را که معمولا خوانندگان علاقمند هستند حس کنجکاوی خود را با آن راضی نگه دارند آماده کرده ام. لطفا خود را برای خوانندگان ما معرفی نمایید

به نام خدا

سلام و عرض ادب

من ایمان فخار هستم، حدود چهل سال سن دارم مجردم و تنها زندگی می کنم و این تنهایی فضای مساعدی را برای آموختن از فضای بی کران وب برای حقیر فراهم آورده

از خداوند متعال همیشه بابت اینکه امکان یادگیری و آموختن را از من سلب ننموده اند متشکرم

تا آنجا که اطلاع داریم فعالیت تخصصی شما در خارج از فضای وب، پرداختن به امور عمرانی است. میخواهم در مورد رشته تحصیلی خود بگویید، در چه رشته ای تحصیل کرده اید و رشته تحصیلی شما چگونه به فضای وب گره میخورد؟

من در رشته الکترونیک (برق) دانشگاه آزاد مدرک کاردانی گرفتم و چندی پیش نیز از طریق پذیرش آنلاین برنامه نویسی دات نت را در دانشگاه مجازی هامبورگ تا مدرک دیپلما که معادل کارشناسی ارشد است طی کردم اما با توجه به ضعف زبان بیشتر آموخته هایم تجربی و مدیون توسعه گران وب فارسی است

از ابتدا کارم و تحصیلاتم مرتبط نبود یعنی از زمان دیپلم در کارگاه های راهسازی متصدی کنترل پروژه بودم که از مشاغل مرتبط با رشته صنایع است اینکار را هم به صورت تجربی آموختم.

شغلم را  با توجه به مردم گریزی ذاتی و علاقه ی مفرطم به بیابان و مناطق دور از تمدن و هیاهوهای شهر نشینی، انتخاب کردم.

 خوشبختانه صاحبان شرکت های راهسازی یک فصل مشترک بسیار مثبت دارند و آن هم این است که با وجود داشتن سرمایه های بالا به جای روی آوردن به صنایع کم ریسک یا تجارتهای سود آور فردی ترجیح می دهند در مجموعه هایی سرمایه گذاری بکنند که گرچه صدها کیلومتر دور از مرکزند و گرچه همیشه این سرمایه ها در معرض خطر و نابودی قرار دارند اما به واسطه استخدام صدها پرسنل در هر کارگاه باعث ارتزاق هزاران نفر بشوند.

این نوع نگاه، مختص ساختن راه نیست و در واقع شهامت حمایت از هر ایده ای و حمایت از هر شخصی را برای این مدیران ایجاد می کند و من هم مرهون همین سخاوتمندی قرار گرفتم و با پشتیبانی مدیران چند شرکت راهسازی از چندی پیش شروع کردم به نوشتن برنامه ای جامع و مفصل و آنلاین برای کنترل پروژه های راه سازی که قادر به زمانبندی صحیح پروژه ها بوده و با دریافت گزارشات مختلف از بخش های موتوری و انبار و واحدهای اجرایی کارگاه … توان ارائه گزارش های مختلف همراه با چارت و نمودارهای زمانبندی فیزیکی و مالی (Gantt) برای مدیران را دارد و با آنالیز دقیق نمودارها می تواند به صورت آنلاین و لحظه ای محاسب حساب سود و  ضرر کارگاه ها باشد و حتی در مواردی که پروژه کند می شود و کار مطابق زمانبندی پیش بینی شده پیش نمی رود قادر به معرفی علل واقعی کند شدن پروژه است.

نصب این برنامه با تناسب مفاد قرارداد هر پروژه و تغذیه برنامه از طریق نقشه های ایپوگرافی و اطلاعات آزمایشگاهی آزمایشگاه خاک شبکه نمودن برنامه با دفاتر مرکزی و سرویس و خدمات جانبی به همراه بسط و گسترش امکانات برنامه شغل فعلی من است

از چه زمانی احساس کردید که باید به عنوان یک توسعه دهنده وب کار کنید و در چه زمانی این توانایی را در خود کشف کردید؟

من محصل بودم که از طریق دوستی به نام مایکل و با استفاده از امکانات موجود در دانشگاه صنعتی شریف و اتصال اینترنت کابلی با فضای وب آشنا شدم البته منظورم وب ایستاتیک است

علاقه مندی به جهان اطلاعات را از همان موقع یدک می کشم و به نوعی هنوز در بهت اولین دیدار از برگه های html و سایتهای بی آب و رنگ و ساده ی آن روزها هستم

بعد از آن هم کار با وب را ادامه دادم در سالهای ابتدایی به عضویت wordpress.com درآمدم  و حدود سه سال بعد با wordpress.org آشنا شدم

هنوز خودم را توسعه دهنده وب نمی دانم در تمام این مدت فقط در حال یادگیری بودم و هنوز هم کار آموز توسعه دهندگان وب هستم

اغلب افراد که امروز شما و فعالیت های شما را دیده و از نتایج فعالیت های شما استفاده میکنند، این سوال در ذهنشان نقش میبندد که یک توسعه دهنده وب، از این کار چه سودی میبرد، آیا میتوان آن را یک شغل نامید؟

بنده بیشتر در حال درس پس دادن هستم اما تجربه شخصی من این است که اولا در همراهی دیگران در مسیر رفع مشکلات سایتها می شود مواردی را دید و تجربه کرد که در حالت عادی ممکن است سالها تجربه نشوند و در ثانی همین پرسش و پاسخ ها بهترین اطمینان را برای مشتریان فراهم می کند یعنی به شکل غیر مستقیم می توان به عنوان یک رزومه چند جانبه در بازار حرفه ای کار به آن نگاه کرد

میدانید که افراد زیادی تمایل به حضور در این عرصه را دارند و برای رسیدن به این جایگاه انواع دوره های مختلف را ثبت نام کرده و آموزش میبینند، آیا شما نیز دوره های خاصی مانند دوره های برنامه نویسی و یا امنیت شبکه و موارد مرتبط را گذرانده اید؟

من برنامه نویسی دات نت را به زبان آلمانی طی کردم اما نتیجه ی چندانی نداشت. با اینکه دوره فوق العاده سختی بود و اساتید ویژه و خبره ای داشت شخصا آنچه که بلدم را مرهون دوستانی مثل مایکل براهانیان و دوستان دیگری مانند جناب پارسا کافی جناب مرتضی گرانسایه جناب مصطفی صوفی جناب گناهکار و البته تجزیه و تحلیل کدها و توابع به صورت تجربی هستم

میخواهم در اینجا سوال مهمی را مطرح نمایم که اغلب خوانندگان ما نیز بر آن تاکید داشتند، شما در شبانه روز چند ساعت را به کار در فضای وب میپردازید آیا این میزان را به علاقمندان حضور در این عرصه نیز پیشنهاد میکنید؟

من بیش از 15 ساعت در وب هستم که البته بیشتر این زمان را صرف شغل اصلی خود می کنم و باقی را در خدمت دوستان و کاربران هستم عین 15 ساعت را معمولاً صرف کد نویسی می کنم و به طور مثال صفحه فیس بوکم را شش ماهی هست ندیده ام اصلاً این مقدار کار در نت را توصیه نمی کنم مخصوصاً با توجه به خساراتی که به سلامتی بدن وارد می نماید

در یک سوال مستقل، میخواهم از شما بپرسم که  بین دو موضوع علاقه و صرف هزینه های زیاد برای گذراندن دوره های تخصصی در این حوزه چه ارتباطی وجود دارد و آیا یکی بدون دیگری میتواند فرد را در این حوزه به موفقیت برساند، شما کدامیک را بیشتر حائز اهمیت و ضروری تر میدانید؟

اینترنت فضای خاصی است که به نظر من ده برابر دنیای غیر مجازی سود آور است ولی نه بیشتر

در نتیجه کل بازگشت به سرمایه بستگی دارد و علاقه و پشتکار هم جزئی از سرمایه اند که گاه به تنهایی هم پاسخگو هستند اما قطعاً زمانی بیش از زمان معمول را تا نتیجه گیری صرف خواهند کرد

ما باید از لحاظ ریالی هم بدانیم یک میلیون تومان سرمایه در دنیای مجازی معادل ده میلیون تومان در دنیای واقعیست است که تقریبا می شود پول خرید یک خودروی معمولی برای کار کردن در آژانس که این سرمایه + روزانه بیش از ده ساعت کار بدنی معمولا به سختی می تواند برای امرار معاش طبیعی کفایت کند…

اغلب کاربران در ایران بین سیستم های مدیریت محتوا، وردپرس را میپسندند و بیشتر ترجیح میدهند تارنمای خود را بر روی این هسته تاسیس نمایند، به نظر شما علت چیست و چه چیزی وردپرس را از سایر سیستم های مدیریت محتوا متمایز کرده است؟

وردپرس کاربر مدار است و مانند کارخانه ای می ماند که به کاربرانش واگذار شده، مهمترین حسن وردپرس این است که کاربر کلید همه اتاق هایش را دارد و می تواند همه ی فضا را مدیریت کند در صورتی که سیستمهای دیگر در موازات وردپرس اینگونه نبوده اند بسیاری از آنها امروز اینچنینند اما وردپرس حرف اول را زده و دیگران را به دنباله رو های عادی خود تبدیل نموده است

وضعیت محتوای دیجیتال در ایران را چگونه ارزیابی میکنید، آیا در این زمینه کشور ما میتواند فضایی رقابتی داشته باشد؟

در وب فارسی ما نه از دنیا که از خودمان خیلی عقب تریم هنوز بر سر دو طرف بوم حقوق کپی برداری درگیریم یعنی من نوعی وبی را ایجاد می کنم که از ریشه رعایت حقوق واقعی دیگران را ننموده ام دانسته یا ندانسته با قالب غیر رایگان نال شده افزونه های کرک شده و … سایت خود را تجهیز نموده ام و حالا دنبال این هستم که تمام راه های کپی برداری از مطالبم را پس از انتشار در سایتم ببندم در صورتی که هم کار اول من قانون شکنیست و هم انتظار دوم غیر قانونی

البته این در حد مثال بود اما در کل ما هنوز نیاموخته ایم که می توانیم خودمان بیاندیشیم خودمان طرح بدهیم و اجرا کنیم در اغلب موارد ترجیح می دهیم از حاصل اندیشه و نتیجه زحمت دیگران استفاده نماییم و این عادت ثمر بخش در کپی برداری ما را از مولف بودن در سطح وب خارج نموده است

شما خدمات خود را علارغم زحمات فراوان به رایگان عرضه میکنید، آیا این یک مزیت رقابتی است و یا یک تاکتیک عرفی؟

من چیزی را به کسی رایگان عرضه نمی کنم، آنچه در پاسخگویی ها اتفاق می افتد یا بهانه و زمینه ایست برای وارد شدن به مشکلی که قبل از آن تجربه ننموده بودم برای تجربه نمودن و آگاهی خودم. یا ادای دین است به بزرگانی که قبلا عرض شد و در واقع همان مبلغی است که بابت دوره های مختلف باید پرداخت می کردم در نتیجه کالای مورد معامله را قبلا گرفته ام و بحث رایگان منتفی است فکر می کنم کمک کننده اصلی همان دوستانی هستند که عرض شد

میدانیم که امروزه زبانهای برنامه نویسی چه در گسترش نرم افزارها و اپلیکیشن ها و چه در امر توسعه وب نقشی محوری را بازی میکنند و اغلب کارآموزانی که قصد شرکت در دوره ها را دارند اغلب دچار سردرگرمی میان زبانهای متفاوت در برنامه نویسی میشوند . ترتیب یادگیری این زبانها چگونه باید باشد و رعایت این ترتیب تا چه میزان در موفقیت یک فرد در حوزه توسعه وب موثر است؟

من واقعاً پاسخ سئوال شما را به طور قطعی نمی دانم در تمام نمونه های موجود آدمهای موفق و غیر موفق را به یک اندازه سراغ دارم

شما کدامیک از زبانهای برنامه نویسی را به علاقمندان این عرصه پیشنهاد میکنید، علت این انتخاب و این پیشنهاد چیست؟

در زبان های برنامه نویسی تحت وب مسلما زبانهای پایه html, CSS, JavaScript هستند و در ادامه PHP زبانهای دیگر مانند ASP.net تقریبا کم اهمیت ترند در صورتی که در آموزش عالی ما به این دسته از زبان های ماکروسافتی که به خاطر محدودیت های اجرایی و بصری تقریبا منسوخ شده اند بیشتر توجه می شود

علت ها هم مشخص است:

 Html زبان مادر اغلب اسناد خروجی تحت وب است و CSS و JavaScript با توجه به شی گرایی بصری کننده صفحاتند PHP هم زبان پایه محاسباتی وتحلیل گر توابع است که قبل از ساخت، صفحه را بر مبنای درخواستهای کاربر می سازد در مراحل بعدی XML و SQL و آشنایی و شناخت همزمان تکنولوژی هایی مانند Ajax یا کتابخانه هایی مانند JQuery جزو پیبش نیاز های اصلی هستند

مهمتر از سلسله مراتب صحیح و کامل آموختن هر زبان است

اجازه دهید سری نیز به دردسرهای همیشگی توسعه دهنگان وب و نرم افزار بزنیم . همانگونه که اطلاع دارید در کشور ما قانون مالکیت فکری آثار در هیچ زمینه ای تعریف نشده است، جای خالی این قانون را که بالاخص در توسعه وب به صورت مشهود دیده میشود چگونه ارزیابی میکنید، و آیا تا کنون پیش آمده که شما نیز جزیی از قربانیان نبود این قانون در ایران باشید؟

مدت کوتاهی در پروژه های راهسازی در کنار شغل اصلی به صورت جدی عکاسی می کردم و پس از اینکه از چند عکسم استقبال شد آلبومی را تحت وب برای عرضه و به امید فروش تصاویری که برای آنها زحمت زیادی کشیده بودم کردم در صفحه اول این گالری این جمله را نوشته بودم :

«من یک عکاسم و از فروش این تصاویر ارتزاق می کنم ولی شما نگران نباش کپی برداری خود را انجام بده من مشکلاتم را با مسافرکشی حل می کنم»

خوب مسلم بود که تصاویر خاصم در وبلاگ های مختلف جایگزین هنر دارندگان وبلاگ شد از جمله ی این تصاویر تصویری بود که از کوه پردیس در اطراف شهرستان جم از توابع عسلویه در استان بوشهر گرفتم، این شهر زادگاه جمشید جم بود و قله ی این کوه آتشکده پدر جمشید جم…

یک روز در سایتی تصویر را دیدم در حالی که مقداری از تصویر که از قضای روزگار باقی مانده آتشکده نیز در همان بخش بود کروپ شده بود و مدیر سایت نشانی سایت خود را هم به نشان حق کپی رایت به عکس افزوده در نظرها متوجه شدم تصویر مدعی دیگر هم دارد که ظاهرا قبلاً نشان خود را بر روی عکس قرار داده بود و مدیر سایت جدید با کروپ نمودن نشانی آن سایت و ناقص کردن تصویر نشان خود را به آن افزوده بود

جالب این بود که نظر دهنده مدعی مقاله ای کامل در خصوص رعایت عرفی و شرعی و قانونی حقوق کپی برداری نوشت که به من ثابت کرد ما ایرانیان کاملا به حقوق خود آشناییم اما گاهی و بعضی از ما (تاکید می کنم گاهی و بعضی) به حقوق دیگران آشنا نیستیم و یا به آن بی توجهی میکنیم

ما قانون مدون در خصوص حقوق مولفین و ناشرین آثار داریم که جزو قدیمی ترین قانون گذاران این عرصه نیز به حساب می آییم اما روش های مدون و مشخص برای اثبات ادعاهای مالکیت خود نداریم

http://rc.majlis.ir/fa/law/show/96427

اغلب عنوان میشود و ما نیز دیده ایم که در زمینه توسعه مدیریت محتوای دیجیتال تا کنون یک سیستم مدیریت محتوای ملی و ایرانی نداشته ایم، چنین پروژه هایی را چگونه ارزیابی میکنید آیا جدا از مسائل و مشکلات جاری، اینگونه پروژه ها قابلیت اجرایی شدن را دارند و درصد موفقیت آنها را تا چه میزانی میدانید؟

فکر می کنم تصوری اشتباه است و به نوعی واپس گراییست چرا که جهان برصدد یکی نمودن اقوام و فرهنگ ها و ملتهاست و داشتن یک نگاه بومی و ملی در اینترنت که  فضایی جهانی دارد بی دلیل است در عین حال رقابت با سیستمی مانند وردپرس که بی هیچ تعصب ملی و یا سیاسی حاصل دسترنج قوی ترین برنامه نویسان جهان است مانند برپایی مسابقه فوتبال بین یک تیم دسته سوم محلی با تیم ملی است. مگر اینکه از سخاوتمندی خالقان اپن سورس کمک بگیریم و حاصل دسترنج دیگران را به نام خود ثبت کنیم

به نظر شما، یک سیستم مدیریت محتوای خوب، چه فاکتورهایی را شامل میشود و وردپرس از میان این فاکتورها چه کمبودهایی دارد؟

به نظر من کارایی سیستم مدیریت محتوی تعیین کننده سیستم باید باشد. اما به طور عام و با در نظر گرفتن یک سیستم خوب برای ایجاد و نگهداری یک وبلاگ مهمترین خصوصیتها

امنیت

هسته قوی

انعطاف پذیری بالا

حجم کم کوئری و اجرای سبک

است که اگرچه تمام سیستم های موجود در هر چهار گزینه ضعف های زیادی دارند اما در بین آیتمهای حاضر وردپرس بهترین سیستم مدیریت محتوی است و بزرگترین ضعفش در اجرای کوئری های متعدد است که باعث مصرف مقدار بالایی از منابع سخت افزاری سایتها شده و روند لود را کند می کند

چه توصیه ای برای توسعه دهنگان وب در ایران و سایر همکاران خود در این عرصه دارید؟

برای دیگران که صلاحیت توصیه را ندارم به خودم توصیه می کنم که تمرین خلاقیت کنم و بجای تلاش برای تکرار آنچه هست و یا رقابت با دیگران در مسیر خلق ایده های نو و تکمیل پروژه های باز وب قدم بردارم

در پایان، چه توصیه ای برای افرادی که در ابتدای راه هستند دارید؟

توصیه می کنم که فراموش نکنند آنچه باعث رشد وب گردیده سخاوتمندی تولید کنندگان تولیدات اپن سورس بوده ما ایرانیان معمولا جزو مدعیان سخاوتیم و سخاوتمندی را از آداب و رسوم کهن خود می دانیم پس با اخلاق مداری و استفاده صحیح از امکانات و همچنین مشارکتهای سخاوتمندانه جایگاه اجدادی خود را در وب هم حفظ کنیم و اطمینان داشته باشیم که دنیای مجازی به اندازه همه ما جا و ثروت ارتزاق دارد

بابت شرکت در این مصاحبه از شما سپاسگذار و قدردان زحمات شما هستیم

من هم از شما و هم از همکاران پرتلاشتان تشکر می کنم بابت همه ی تلاش بی وقفه ای که دارید و اینکه همیشه به حقیر لطف مضاعف داشته اید